Maatschappelijk probleem
Ondermijnende criminaliteit is een maatschappelijk probleem. De verwevenheid van de onderwereld (criminele ondernemingen) en de bovenwereld (legale bedrijven) is groot. Er gaat veel geld in om. Er zijn veel mensen bewust en onbewust bij betrokken.
Gewoon een baan
Om de criminele ondernemingen draaiende te houden, zijn medewerkers nodig. Om te werken in de productie van bijvoorbeeld drugs, de bewaking van de synthetische drugslabs en hennepkwekerijen, om op de uitkijk te staan bij ripdeals of liquidaties, voor het transport en de verkoop. En voor die taken worden jongeren geronseld.
En als de jongeren klaar zijn met hun opleiding zijn ze ook interessant voor de criminelen. Zij zoeken voor hun bedrijf medewerkers die over speciale kennis beschikken. Denk daarbij aan elektriciens of scheikundigen, die handig zijn voor een hennepkwekerij of drugslab. Of bijzondere posities in nemen, zoals raadsleden, vergunningverleners en beveiligers van bedrijven. En ondernemers die een horeca-, kapperszaak of beautysalon hebben. Die ondernemingen worden onder andere gebruikt om geld wit te wassen.
Veel geld, veel geweld
Onze toekomstige beroepsbevolking wordt verleid om veel geld te verdienen door ogenschijnlijk makkelijke klusjes uit te voeren. Door hun bankgegevens af te geven, een nachtje te logeren in een pand waar drugs wordt geproduceerd. Een pakketje weg te brengen. Drugs te verkopen. Op de uitkijk te staan. En voordat ze het door hebben, zitten ze er midden in. Want dan weet je net iets teveel. Ben je een risico voor de criminele ondernemer. En dan word je onder druk gezet, bedreigd en geïntimideerd.
We hebben geluisterd naar jongeren die wel in de criminaliteit hebben gezeten. En het heeft ons verwonderd. Door gewoon in gesprek te gaan met een willekeurige groep jongeren, kom je al snel bij een kennis in hun netwerk die erin zit. Of dat ze er zelf in zitten. Het is dichterbij dan je denkt. En de jongeren die erin zitten of erin hebben gezeten vertellen allemaal hetzelfde:
“ Je bent gevangen in een crimineel web, waar je niet zo makkelijk uit kunt stappen. In leeft in een wereld waar je helemaal op jezelf bent aangewezen, niemand kan vertrouwen en je nooit veilig voelt. Eigenlijk ben je altijd gestresst. Bang.” Peter.
De aanpak van ondermijning vraagt om een aanpak die verder gaat dan alleen maar strafrechtelijk onderzoek. Het vraagt om een sterk signaal aan de voorkant, dat het niet oké is om je geld te verdienen met strafbare klussen.
Veilig: nu en later
Wij willen voorkomen dat jongeren nu ja zeggen tegen de verleiding om veel geld te verdienen in die hele schimmige gewelddadige wereld. En straks als ze uitstromen, zich ook niet laten vangen.
We willen dat onze jongeren veilig opgroeien. En vanuit die drive werken we aan ons programma #leerlingalert.